Ochrona środowiska, istniejącej sieci oraz oszczędność środków

Względy ekologiczne oraz ekonomiczne powodują, że poszukiwane i stosowane są technologie z wykorzystaniem materiałów z recyklingu. Oczywiście tylko tych, które spełniają wymogi jakościowe. Ponowne wykorzystanie materiałów ogranicza ruch pojazdów przewożących materiały wykorzystywane przy budowie i przebudowie dróg, co przekłada się na zmniejszenie negatywnego oddziaływania na środowisko oraz na mniejsze obciążenie istniejącej sieci dróg. 

Wykorzystujemy wprowadzone przepisy

Wspólna praca środowiska drogowego, przy czynnym udziale GDDKiA, zaowocowała wejściem w życie rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 23 grudnia 2021 r. w sprawie określenia szczegółowych kryteriów stosowania warunków utraty statusu odpadów dla odpadów destruktu asfaltowego. Podjęte przez nas działania, usankcjonowane wprowadzeniem uregulowań prawnych, pozwalają na dużo łatwiejsze wykorzystanie destruktu, co z kolei przekłada się na uzyskanie wymiernych korzyści zarówno ekonomicznych, jak i środowiskowych. Należy tylko pamiętać o zapewnieniu odpowiedniej jakości i bezpieczeństwa. 

Już na etapie przygotowania inwestycji podejmujemy działania dotyczące rozpoznania możliwości pozyskania i wykorzystania destruktu asfaltowego. W tym celu opracowywany jest m.in. bilans destruktu asfaltowego na danym zadaniu w oparciu o możliwości zagospodarowania go z uwzględnieniem wymagań technicznych i jakościowych. Dążymy bowiem do tego, aby destrukt asfaltowy w maksymalnym stopniu zagospodarować na inwestycji, na której został pozyskany. Jest to działanie oczekiwane niemal w każdym asortymencie robót, od wzmocnień przez podbudowy aż do mieszanek mineralno-asfaltowych włącznie z warstwą ścieralną.  

Aby móc ponownie wykorzystać destrukt asfaltowy, należy w pierwszej kolejności wykonać jego wstępne badania, m.in. w celu wykluczenia zawartości smoły w pozyskanym materiale. Następnie do właściwego organu (marszałka województwa lub starosty) składany jest wniosek w celu uzyskania decyzji administracyjnej zezwalającej na przetwarzanie odpadu destruktu. Zgodnie z zawieranymi umowami obowiązek pozyskania ww. decyzji leży po stronie wykonawców danego odcinka drogi. Występują jednak przypadki, kiedy np. ze względu na specyfikę kontraktu, decyzja taka uzyskiwana jest na wniosek GDDKiA. 

Kryterium już stosowane

Do tej pory w przetargach na realizację ponad 20 zadań z dwóch największych rządowych programów drogowych (Rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. oraz Programu budowy 100 obwodnic na lata 2020-2030) wprowadziliśmy dla oferentów (przyszłych wykonawców) pozacenowe kryterium oceny ofert - wykorzystanie destruktu asfaltowego: 

• S7 Czosnów - Kiełpin,  
• S10 osiem odcinków między węzłami Szczecin Kijewo i Piła Północ, 
• S11 Oborniki - Poznań Północ wraz z obwodnicą Obornik, 
• S11 Bobolice - Szczecinek,  
• S11 Przygodzice - Ostrzeszów Północ, 
• S11 Ostrzeszów Północ - Kępno Północ, 
• S16 Olsztyn – Barczewo (budowa drugiej jezdni), 
• S16 Barczewo - Biskupiec (budowa drugiej jezdni),  
• S19 Sokółka Północ - Czarna Białostocka, 
• S74 gr. woj. świętokrzyskiego i łódzkiego - Przełom/Mniów,  
• DK20 obwodnica Stargardu, 
• DK22 obwodnica Szwecji, 
• DK22 obwodnica Rusinowa, 
• DK22 obwodnica Wałcza, 
• DK28 obwodnica  Zatora 
• DK9 Skaryszew – Iłża wraz z budową obwodnicy Skaryszewa, 
• DK25 Biskupice Ołoboczne - Ostrów Wielkopolski. 

Ponadto takie kryterium wprowadzamy również dla mniejszych zadań, m.in. na poprawę układu komunikacyjnego na odcinku DK7 Kraków - Libertów - Gaj. 

Rozwój Innowacji Drogowych

Rozpatrując „drugie życie destruktu” przez pryzmat innowacji w drogownictwie, nie możemy zapominać o współpracy Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad oraz Dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach Wspólnego Przedsięwzięcia (II konkurs Rozwój Innowacji Drogowych), którego celem jest wsparcie badań naukowych lub prac rozwojowych w obszarze drogownictwa. Jeden z takich wspólnych projektów dotyczy opracowania wytycznych powtórnego wykorzystania destruktu asfaltowego z warstw SMA (mieszanka mineralno-asfaltowa) do nowych warstw ścieralnych układanych w tej samej technologii. Rezultatem prac będzie znacząco ulepszona technologia ponownego wykorzystania destruktu. Pozwoli ona na optymalizację procesu wymiany warstw ścieralnych dróg krajowych w ramach prac polegających na rozbudowie, przebudowie, remoncie, czy w trakcie zabiegów utrzymaniowych. Wytyczne techniczne będą wykorzystywane przez projektantów, producentów SMA oraz wykonawców. 

Środowisko naturalne, obywatele, branża i GDDKiA – zysk w ujęciu globalnym

Wprowadzenie ułatwień w tym obszarze ma dla GDDKiA i podatników kolosalne znaczenie. Nowe przepisy, w założeniu, mają ułatwić korzystanie przy budowie dróg z materiału powstałego w wyniku rozbiórki czy remontów tras. Tym samym stanowić będą jedną z podstaw realizacji założeń gospodarki o obiegu zamkniętym w branży drogowej. Zastosowanie destruktu jako substytutu nowego materiału w kilkuletniej perspektywie wygeneruje znaczne oszczędności.