Według wstępnych danych, wzrost PKB w 2024 roku wyniósł 2,9%, co było wynikiem zbliżonym do wcześniejszych prognoz. Rynek pracy w IV kwartale wykazał oznaki schłodzenia – w grudniu dynamika wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw spadła do 9,8%, co oznacza pierwszy od kilkunastu miesięcy jednocyfrowy wzrost. Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw obniżyło się o 0,6%, a stopa bezrobocia wzrosła do 5,1%.

Sytuacja w budownictwie pozostawała trudna. W całym 2024 roku liczba niewypłacalności w sektorze wzrosła o 40% r/r, a największy wzrost dotyczył małych firm budowlanych. Produkcja budowlano-montażowa w grudniu spadła o 8%, a w skali całego roku odnotowano realny spadek o 7,7%.

Trendy cenowe wskazują na dalsze wyhamowanie dynamiki kosztów w budownictwie – w grudniu wskaźnik cen produkcji budowlanej spadł do 3,9% r/r. Wśród materiałów budowlanych największe wzrosty cen dotyczyły drewna i płyt OSB (7% r/r), a największe spadki wystąpiły w przypadku produktów stalowych (-6%).

Koniunktura gospodarcza w budownictwie

W grudniu 2024 roku wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w budownictwie, niewyrównany sezonowo, wyniósł -4,9 pkt, co oznacza wyraźną poprawę względem listopadowego poziomu -7,3 pkt. Chociaż wartość ta nadal wskazuje na pesymistyczne nastroje w sektorze, to obserwowany wzrost sugeruje stopniowe łagodzenie negatywnych ocen sytuacji rynkowej. Warto podkreślić, że wciąż utrzymujące się trudności w branży wynikają głównie z wysokich kosztów materiałów oraz niestabilnego popytu na usługi budowlane. Niemniej jednak, grudniowy odczyt mógł sygnalizować pierwsze oznaki stabilizacji przed wejściem w nowy rok.

Budownictwo mieszkaniowe

W grudniu 2024 roku aktywność inwestorów w budownictwie mieszkaniowym była zróżnicowana. Z jednej strony, liczba pozwoleń na budowę wzrosła o 5% w porównaniu do grudnia 2023 roku, z wyraźnie lepszym wynikiem w segmencie deweloperskim (wzrost o 7,5%  w porównaniu do inwestorów indywidualnych, gdzie odnotowano 2% spadek). Z drugiej strony, liczba rozpoczętych budów spadła o 12,5%, choć w segmencie inwestorów indywidualnych wzrost wyniósł 22%, podczas gdy deweloperzy zanotowali spadek o 26%.

Roczna dynamika pozwoleń na budowę za cały 2024 rok wskazuje na znaczący wzrost – do 291 tys. mieszkań, co stanowi 21% wzrost w porównaniu z rokiem 2023. Liczba rozpoczętych budów wyniosła 234 tys., co oznacza wzrost o 24% r/r. Z kolei liczba mieszkań oddanych do użytkowania spadła o 9% r/r, osiągając poziom 200 tys.

Rynek kredytów mieszkaniowych odnotował dalszy spadek w grudniu, zarówno pod względem liczby kredytów (-29% r/r), jak i ich wartości (-27%). Spadki te są wynikiem wysokiej bazy porównawczej, związanej z Programem Bezpieczny Kredyt 2%, a dalsze obniżenie popytu na kredyty mieszkaniowe w nadchodzących miesiącach jest prawdopodobne, zważywszy na grudniowy odczyt indeksu popytu (-45%).

W odniesieniu do dynamiki produkcji budowlano-montażowej w segmencie mieszkaniowym, według wstępnych danych za 2024 rok, po trzech kwartałach obserwowano wzrost o 5% r/r, jednak IV kwartał przyniósł rozczarowujący wynik – realny spadek o 19%, co negatywnie wpłynęło na całoroczny rezultat, w którym segment mieszkaniowy skurczył się o 2% w ujęciu rocznym.

Budownictwo niemieszkaniowe

Rok 2024 okazał się okresem znaczącej korekty dla sektora budownictwa niemieszkaniowego, z przewidywaną roczną obniżką produkcji budowlano-montażowej o 13%. Wśród kluczowych segmentów, które odnotowały wzrost, znalazły się budynki hotelowe, które zwiększyły swoją dynamikę o 20%, oraz budownictwo rolne i inne, które osiągnęło imponujący wzrost o 45%. Niestety, inne segmenty wykazały tendencję spadkową, w tym budownictwo handlowe (-25%), biurowe (-13%), publiczne (-11%), przemysłowo-magazynowe (-10%) oraz budynki transportowe i łącznościowe (-7%).

Pomimo ujemnej dynamiki, w segmencie przemysłowo-magazynowym wciąż utrzymywał się pozytywny trend. Dzięki dynamicznej ekspansji nowoczesnych powierzchni magazynowych, rynek ten odnotował stabilny wzrost. W 2024 roku powierzchnia magazynowa przekroczyła 34 mln m², co jest wynikiem rosnącego zapotrzebowania, wynikającego m.in. z relokacji produkcji z Azji do Europy.

Budownictwo infrastrukturalne

Na koniec 2024 roku dane wskazują na kontynuację negatywnej dynamiki w sektorze budownictwa inżynieryjnego, choć tempo spadków wyraźnie zwolniło. Wstępne szacunki wskazują na realny spadek produkcji o 7,6% r/r, co stanowi poprawę w porównaniu do spadku o 8,5% po trzech pierwszych kwartałach roku. W całym 2024 roku, kluczowymi segmentami, które miały wpływ na wyniki inżynierii były te związane z budownictwem mostowym i tunelowym, które odnotowały wzrost o 30%, oraz budownictwo drogowe, gdzie dynamika była nieznacznie dodatnia (+1%). Z drugiej strony, wyniki w takich obszarach jak sieci rozdzielcze (-34%), kompleksowe budowle na terenach przemysłowych (-14%), drogi szynowe (-13%) oraz budowle wodne (-8%) negatywnie wpłynęły na całościową dynamikę sektora.

Grudzień wprowadził pewną stabilizację w budownictwie drogowym. Zostały ogłoszone cztery nowe przetargi dotyczące dróg ekspresowych i autostrad, w tym na odcinki A1 i S6, ale równocześnie nie podpisano nowych kontraktów po raz pierwszy od dziesięciu miesięcy. Oddano natomiast do użytku blisko 40 km nowych tras. W efekcie, długość dróg szybkiego ruchu w budowie na koniec grudnia wyniosła blisko 1360 km, co oznacza wzrost o 25% w skali roku.

Podsumowanie i znaczenie sytuacji dla produkcji betonu

W czwartym kwartale 2024 roku polski rynek budowlany pozostawał pod wpływem spowolnienia koniunkturalnego, które widoczne jest w wielu segmentach. Produkcja budowlana w całym roku zarejestrowała ujemną dynamikę, co wynikało ze zmiennego tempa realizacji inwestycji w poszczególnych segmentach. W przypadku budownictwa mieszkaniowego widoczna była zdecydowana poprawa rocznej dynamiki statystyk informujących o gromadzonych pozwoleniach (+20,3% r/r) oraz rozpoczynanych budowach (+23,7% r/r). Niemniej jednak, patrząc na wartość wypracowanej realnie produkcji budowlanej w tym segmencie, rok zakończył się 2 p.p. pod kreską, pomimo bardzo dobrej I połowy roku. Na rynku infrastrukturalnym wolniejsze tempo rozstrzygania nowych kontraktów drogowych szło w parze z bardzo dobrym tempem realizacji otwartych projektów, dzięki czemu segment ten wciąż odgrywał kluczową rolę w koniunkturze całej krajowej budowlanki. 

Wpływ na ogólnosektorową sytuację miały również spadki w segmencie niemieszkaniowym, gdzie największe problemy wystąpiły w budownictwie biurowym, handlowym oraz przemysłowym. Inwestycje te wciąż pozostają w fazie oczekiwania na realizację z uwagi na niestabilną sytuację rynkową i opóźniony dostęp do środków unijnych.

Według przewidywań, rozpoczęty 2025 rok, mimo prognozowanego wzrostu gospodarczego i stopniowej stabilizacji inflacji może być równie wymagający dla producentów betonu towarowego, głównie z powodu niepewnej sytuacji w budownictwie (koszty pracownicze i surowcowe). Sektor infrastruktury drogowej i kolejowej powinien pozostać kluczowym obszarem inwestycji, wspieranym funduszami unijnymi i krajowymi projektami. W budownictwie mieszkaniowym można spodziewać się wzrostu sprzedaży lokali, napędzanego możliwą obniżką stóp procentowych oraz rosnącymi wynagrodzeniami. Wysokie zapotrzebowanie na mieszkania prawdopodobnie przyczyni się do dalszego rozwoju tego segmentu i ożywienia w całej branży budowlanej.