Wyrób budowlany, jakim jest kruszywo, podlega skomplikowanym i interdyscyplinarnym procesom obejmującym etapy od przygotowania wydobycia, poprzez przeróbkę, aż do etapu składowania, ekspedycji i sprzedaży. Tło wymagań formalnych i prawnych to również złożony układ wzajemnych powiązań i oddziaływań. Niemożliwe jest funkcjonowanie w tym biznesie bez dopasowania się do powyższej specyfiki. Oprócz minimum finansującego koszty stałe, należy skupić się na bieżącej działalności produkcyjnej i dostosować ją do wymogów aktualnej sytuacji rynkowej. Każdy organizm produkcyjny posiada potencjał optymalizacji w zakresie elastyczności produkcji, redukcji kosztów czy zwiększenia efektywności. Potencjał ten najczęściej związany jest z posiadanymi już środkami produkcyjnymi, rzadziej wymaga nowych, kosztownych inwestycji. Istotne są również czynniki organizacyjne. W wielu przypadkach to złe nawyki, brak motywacji, błędy technologiczne oraz niska kultura techniczna. Niekończąca się symultana rynkowa, w której mamy wielu znanych i nieznanych konkurentów oraz partnerów, powinna skłaniać do ciągłego poszukiwania odpowiedzi na kluczowe pytania:

• Czy wiemy jak wykorzystujemy dostępną wydajność?
• Czy znamy poziom wykorzystania dostępnego czasu pracy?
• Czy mamy zidentyfi kowane zakłócenia procesów i wiedzę o kluczowych zakłóceniach?
• Czy osiągane efekty produkcyjno-kosztowe mają odzwierciedlenie w systemie nagradzania?
• Czy jesteśmy zadowoleni z oceny efektywności energetycznej?
• Czy nasze marże jednostkowe zapewniają nam komfort biznesowy przy osiąganych cenach rynkowych?
• Czy system pozyskiwania (raportowania) informacji o procesie oraz ich analityka pozwalają podejmować szybkie decyzje operacyjne i inwestycyjne?

Zarządzanie informacją kluczem do sukcesu

Wewnętrzna, samodzielna ocena i wyciąganie wniosków są trudne, gdyż codzienne przyzwyczajenie do konkretnych sytuacji oraz wyuczonych i schematycznych kanonów postępowania, to tylko wierzchołek góry lodowej. Obiektywna ocena aktualnej sytuacji musi być oparta o skuteczne zarządzanie informacją, która jest pełna, aktualna i pewna. W praktyce systemy zarządzania informacją to jej pozyskiwanie, analiza, podejmowanie decyzji, rozliczanie z zadań i planowanie działań. Wśród wielu czynników operacyjnych, organizacyjnych czy kosztowych, raportowanie najważniejszych zdarzeń charakterystycznych dla procesów produkcyjnych to:
• KPI – (Key Performance Indicators) Kluczowe wskaźniki efektywności stanowią źródło obiektywnej informacji o wykonywanej produkcji oraz kosztach. KPI są także narzędziem kontroli menedżerskiej, pozwalają szybko podejmować decyzje, nadawać priorytety działaniom, wcześnie reagować na problemy.
• OEE – (Overall Equipment Eff ectiveness) Wynikowa efektywność produkcji (czasami nazywana efektywnością całkowitą) jest to obecnie standard w ocenie wykorzystania dostępnej wydajności oraz czasu pracy. To najlepsza praktyka w monitorowaniu i poprawie procesów produkcji. OEE jest proste i praktyczne, stosowane tam, gdzie łatwo można zidentyfikować i zamienić na fakty liczbowe najczęstsze i najważniejsze źródła strat produkcyjnych.

Określić cel i dążyć do doskonalenia

W branży kruszywowej kluczowymi wskaźnikami efektywności, wpływającymi w ostatecznym efekcie na poziom uzyskiwanych kosztów zmiennych, są jednostkowe zużycia czynników energetycznych oraz produktywności na osobę zatrudnioną bezpośrednio przy procesach produkcyjnych. Takie podejście eliminuje ewentualne błędy analityczne związane z wahaniami cen za jednostkę energii lub paliwa. W tym momencie możemy zadać pytanie: czy koszty energii i paliw to poziom, z którego jesteśmy zadowoleni, czy możemy go obniżyć? Program analityki KPI powinien być przystosowany do specyfiki konkretnej jednostki produkcyjnej, tzn. zawierać pakiet wskaźników, na które mają bezpośredni wpływ osoby zarządzające produkcją i ją realizujące. Po pierwszym sezonie analitycznym i identyfi kacji potencjału dla poszczególnych wskaźników, należy określić cel na kolejny sezon produkcyjny. System powinien zawierać elementy doskonalenia aż do momentu osiągnięcia oczekiwanego poziomu. Poziom taki powinien być w normalnej praktyce produkcyjnej utrzymywany w kolejnych sezonach. System KPI powinien mieć również związek z systemem premiowania w firmie, dzięki czemu będzie możliwa okresowa ocena menedżerów średniego i wyższego szczebla. Zasady raportowania KPI muszą być proste, zrozumiałe oraz wykluczać możliwość manipulowania wynikami.

Cały artykuł dostępny w magazynie Surowce i Maszyny Budowlane 4-5/2014.