Nie tylko beton – o alternatywnych zastosowaniach kruszyw

Branża budowlana wciąż pozostaje największym odbiorcą kruszyw, jednak nie jest w stanie w pełni wykorzystać potencjału sektora surowców naturalnych. Dlatego producenci kruszyw muszą dążyć do dywersyfikacji usług i szukać alternatywnych zastosowań swoich produktów. Kruszywa naturalne i alternatywne mają szerokie zastosowanie poza budownictwem. Są wykorzystywane w przemyśle, oczyszczalniach, w rekultywacji, a także w tworzeniu nawierzchni sportowych i wydobywaniu węglowodorów. Również kolejnictwo jest odbiorcą suszonych piasków i żwirów, wykorzystywanych do budowy infrastruktury i utrzymania taboru. Za sprawą kolejnej puli środków unijnych ministerstwo planuje inwestycje w pojazdy szynowe – rozwój polskiej kolei oraz komunikacji miejskiej, przede wszystkim tramwajów uważanych za środek komunikacji najbardziej przyjazny środowisku.

Renesans polskiej kolei

W przygotowaniu jest właśnie Krajowy Program Kolejowy o budżecie ponad 67 mld zł, które zostaną przeznaczone na inwestycje kolejowe do 2023 roku w ramach programów z perspektywą budżetową na lata 2014-2020: Programu Infrastruktura i Środowisko, instrumentu „Łącząc Europę”, Programu Polska Wschodnia oraz Regionalnych Programów Operacyjnych. W ramach samego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko resort planuje wydać 5 mld euro na transport kolejowy. W nowej perspektywie unijnej planowane są modernizacje i przebudowy sieci TENT-T, a także modernizacja i zakup taboru. Inwestycje mają na celu m.in. zwiększenie szybkości i bezpieczeństwa polskiej kolei. Cele programu są oparte na zapisach rządowej „Strategii Rozwoju Transportu do 2020 roku”. Jest to przede wszystkim wzmocnienie krajowego transportu kolejowego – stworzenie spójnej i nowoczesnej sieci linii kolejowych, a więc zwiększenie efektywności i bezpieczeństwa tego środka transportu oraz poprawa jakości przewozów pasażerskich i towarowych. Rządowe plany są związane z zaleceniami Unii Europejskiej, która dotuje inwestycje w transport szynowy. Unijna Biała Księga Transportu z 2011 roku formułuje 10 strategicznych celów. Wśród nich m.in. zachowanie gęstej sieci kolejowej we wszystkich państwach członkowskich, trzykrotny wzrost sieci szybkich kolei do 2030 r.

Kruszywa dla kolejnictwa

Kolej zawsze potrzebowała kruszyw – zarówno budowlanych do prac infrastrukturalnych, kruszyw łamanych do nawierzchni kolejowej, jak i piasków hamulcowych niezbędnych w utrzymaniu taboru. W obliczu planowanych inwestycji popyt na kruszywa dla kolejnictwa może wzrosnąć. Planowany wzrost dla budownictwa w tym roku ma wynieść 6-8%, rozwinie się szczególnie budownictwo infrastrukturalne za sprawą nowej perspektywy dla programów operacyjnych dotowanych z Unii. Zdaniem ekspertów PMR wartość produkcji budowlano-montażowej w segmencie kolejowym w 2015 roku przekroczy wartość 6 mld zł. Najliczniejszą grupa inwestycji będą stanowić prace o charakterze rewitalizacyjnym. W bieżącym roku PKP PLK planuje oddać 1100 km nowych torów, na remont i wymianę przeznaczono 8 mld zł. Możliwe więc, że wraz z nowymi inwestycjami na torach zwiększy się popyt na kruszywa budowlane oraz podsypkę kolejową z tłucznia powstałego z kruszenia twardych skał. Wraz z zakupami nowego taboru zwiększa się popyt na wyspecjalizowany suszony piasek, tzw. piasek hamulcowy używany w piasecznicach tramwajowych i kolejowych, który usprawnia hamowanie pojazdu.

Cały artykuł w magazynie Surowce i Maszyny Budowlane 4-5/2015.