Artykuł Michała Krasonia, kierownika działu sprzedaży firmy TONA Sp. z o.o.
(materiał ukazał się w numerze 1/2010 magazynu Surowce i Maszyny Budowlane)

Dynamicznie rozwijający się w Polsce rynek wydobycia kruszyw zmusza przedsiębiorców do inwestycji w nowoczesne technologie zwiększające wydajność i zapewniające pewność bezawaryjnej pracy przez wiele lat. Tymi wytycznymi kieruje się od początku swojej działalności znany polski przedsiębiorca Eugeniusz Wojak, właściciel spółki Wolimex. Firma ta, działająca już od ćwierć wieku na naszym rynku usług wodno-kanalizacyjnych i hydrotechnicznych, od kilku lat swoją przyszłość mocno wiąże z wydobyciem, produkcją i sprzedażą kruszyw dla branży budowlanej i drogowej.

Wolimex stawia na HITACHI
Już na etapie rozpoczynania eksploatacji kamieniołomu Męcina, Wolimex znalazł godnego siebie, gwarantującego wysokie standardy technologiczne partnera w firmie TONA, będącej przedstawicielem na Polskę maszyn budowlanych marki HITACHI. Od początku prac wydobywczych Eugeniusz Wojak wraz ze swoją kadrą techniczną inwestował w nowoczesne koparki gąsienicowe HITACHI. Sukcesywnie powiększający się obszar prac pozwalał na wprowadzanie kolejnych coraz to cięższych maszyn: począwszy od pracującej od ponad dwóch lat 50-tonowej HITACHI ZX470 LCH-3, wspomaganej od roku przeszło 67-tonową HITACHI ZX 670 LCH-3, do prowadzącej roboty załadowcze 22-tonowej HITACHI ZX210LC-3. Dodatkowo obsługę kruszarek i załadunek materiału prowadzi ładowarka kołowa HITACHI ZW310 z szuflą o pojemności 4,0 m3.

Szybki rozwój firmy Wolimex, jak i rosnąca liczba zamówień, przekonały Eugeniusza Wojaka do zwiększenia produktywności zakładu w Męcinie. Otwartość na nowoczesne technologie oraz dalekowzroczne planowanie i przewidywanie możliwości technologicznych doprowadziły do decyzji o wprowadzeniu koparki gąsienicowej ekstremalnie mocnej, zapewniającej produktywność nieporównywalną z innymi maszynami. Odpowiedzią firmy TONA na duże wymagania technologiczne stawiane przez spółkę Wolimex, jak i ekstremalne warunki pracy, jest podsiębierna koparka gąsienicowa HITACHI EX 1200-6. Ta gigantyczna, ultranowoczesna maszyna o wadze 120 ton, z najnowszej serii 6, stała się pierwszą w Polsce, a kolejną z kilkudziesięciu pracujących dziś w Europie.

Wydajność w standardzie
Oczywiste jest, że najważniejszym parametrem dla ekstremalnie ciężkich warunków jest ogromna siła. Koparce HITACHI EX1200-6 zapewnia ją doskonały układ napędowy z silnikiem o pojemności skokowej 23,16 litra i mocy 760 KM, przy 1800 obr./min, osiągającym maksymalny moment obrotowy 3472 Nm, przy 1350 obr./min. Układ hydrauliczny bazuje na 3 pompach wielotłoczkowych o łącznym maksymalnym wydatku 1560 l/min oraz dodatkowej pompie sterującej zapewniającej przepływ 56 l/min. Zastosowany w układzie system ETS pozwala na niespotykaną dotychczas kontrolę nad maszyną oraz szybkość reakcji układu na polecenia operatora. Dodatkowe systemy OHC (Optimum Hydraulic System) gwarantują w pełni niezależne, równoczesne działanie wielu funkcji. System FPS (Fuel-saving Pump System) odpowiada za optymalizację zużycia paliwa przez układ hydrauliczny.
Koparka zapewnia maksymalizację wydajności poprzez elektroniczny system PE Control, dopasowujący parametry maszyny do wykonywanych zadań, dzięki czemu ustawiane parametry silnika i hydrauliki optymalizują się automatycznie pod bieżące zadanie (tryb standard, ekonomiczny i dużej mocy). Elektroniczne wspomaganie układu hydraulicznego pozwala operatorowi na wybór priorytetowej szybkości wykonywanego pojedynczego ruchu, np. obrotu wieżyczki lub ruchu wysięgnika.
Kolejną funkcją wspomagającą operatora przy ciężkiej pracy jest system pełnej mocy, zwiększający w razie potrzeby moc kopania. HITACHI EX1200-6 w standardowym trybie pracy zapewnia użytkownikowi wielką siłę odspajania na łyżce, wynoszącą 569 kN (58 000 kgf), zaś siła zrywająca ramienia to 438 kN (44 700 kgf). W codziennej pracy parametry przekładają się na możliwość odspajania, transportu i załadunku bloków skalnych o masie przekraczającej nawet 40 ton, z zachowaniem wyjątkowo krótkich cyklów pracy.

Pancerna konstrukcja
Cały układ jezdny został zaplanowany i wykonany tak, aby podołał najcięższym pracom z bardzo dużymi obciążeniami. Na nowo zaprojektowane rolki i ich wsporniki umieszczono za pełnymi osłonami zapewniającymi bezawaryjną pracę nawet w najbardziej nieprzyjaznych warunkach. Nowy układ przeniesienia napędu pozwala na uzyskanie doskonałych właściwości trakcyjnych, maksymalna siła jezdna wynosi 707 kN (72 100 kgf). Ten olbrzym w najtrudniejszych warunkach może poruszać się z prędkością 3,5 km/h i pokonywać wzniesienia o nachyleniu 70%. Uzupełnieniem całej ultrawytrzymałej konstrukcji koparki EX1200-6, a zarazem najważniejszym elementem, jest skalna, ekstremalnie zbrojona łyżka o pojemności 6,5 m3. Łyżka z trudnościeralnymi zębami oraz wszelkiego typu przekładkami, osłonami i wzmocnieniami MTG specjalnego systemu dla kopalń StarMet 240, zapewnia doskonałą penetrację złoża.

Superkomfort dla operatora
Kabina operatora tworzona z myślą o bezpieczeństwie pracy zapewnia pełen komfort, nawet przy wielogodzinnych pracach wydobywczych. Niespotykana jest przestronność kabiny (objętość 3,46 m3) i doskonała widoczność we wszystkich kierunkach (standardowe wyposażenie to kamera wsteczna z ciekłokrystalicznym monitorem), wraz z jej innowacyjnym systemem zawieszenia na 10 poduszkach olejowych pozwalających na absorpcję drgań i redukcję zmęczenia operatora. Standardowo koparka wyposażona jest w klimatyzację z nawiewami do odmrażania szyb, chłodzonymi lub podgrzewanymi schowkami, podgrzewanym i amortyzowanym fotelem operatora, oświetleniem LED – operator może poczuć się podczas pracy jak u siebie w komfortowym zaciszu domowym. Bezpieczeństwo pracy zapewnione zostało poprzez standardowe wyposażenie w dach FOPS kabiny i laminowane szyby chroniące od okruchów skalnych oraz boczne automatyczne oświetlenie schodków. Nowoczesność materiałów dźwiękochłonnych, ergonomia pracy, możliwość dostosowywania pozycji dźwigni pod indywidualny styl pracy – to wszystko znajdziecie Państwo w standardowej kabinie koparki HITACHI EX 1200-6.
Pracujący od 14 lat w firmie Wolimex Roman Postrożny był operatorem na wielu koparkach gąsienicowych, w tym na wszystkich mniejszych modelach HITACHI. Zawsze podkreślał niezrównaną szybkość, moc i komfort pracy maszyn HITACHI, a w maszynie EX 1200-6 wszystkie te elementy jeszcze bardziej wyraźnie znalazły potwierdzenie w jego oczach.

Łatwość obsługi
Jak wszystkie koparki marki HITACHI maszyna EX 1200-6 została zaprojektowana w szczególności z myślą o maksymalnym skróceniu czasu obsługi serwisowej. Dostęp do podzespołów jest dopracowany w najdrobniejszych szczegółach, szerokie podesty oraz przemyślany układ schodków i poręczy pozwalają na pewne przemieszczanie się wzdłuż maszyny, a bardzo duże pokrywy z szeroką możliwością otwarcia zapewniają łatwy dostęp do wszystkich punktów serwisowych. Obszar pracy serwisanta zawężono do centralnej części koparki; dotyczy to zarówno silnika, układu hydraulicznego i elektrycznego. Wszelkie korki spustowe zgrupowano pod maszyną i dostępne są z poziomu ziemi. Standardowym wyposażeniem koparki EX 1200-6 jest system centralnego smarowania z możliwością wyboru trybu automatycznego lub ręcznego oraz układ samotankowania, co wydatnie skraca przestoje związane z codzienną obsługą. Trwałość maszyny zwiększona została przez zastosowanie pływających sworzni.
Nie sposób pominąć w tym miejscu informacji o elementach roboczych, czyli łyżkach. Dla maszyn pracujących przy wydobyciu i produkcji kruszyw właściwy dobór i ich uzbrojenie jest czynnikiem kluczowym dla wydajności maszyny oraz żywotności samej łyżki. W przypadku maszyn pracujących w przedsiębiorstwie WOLIMEX mamy do czynienia z całą gamą osprzętu w większości wykonanego w skalnej specyfikacji z zastosowaniem uzbrojenia renomowanego producenta z Hiszpanii – firmy METALOGENIA.
Firma TONA kładzie zawsze duży nacisk na ścisłą współpracę z właścicielami maszyn w celu zapewnienia jak najlepszej obsługi, dlatego też wszystkie maszyny HITACHI standardowo wyposażone są w satelitarny system monitorowania. System ten jest bezpłatny, darmowe też jest jego wieczyste użytkowanie oraz szkolenia z nim związane. Dzięki temu zarówno serwis jak i użytkownik mają dostęp do informacji o parametrach pracy, stanie zużycia materiałów eksploatacyjnych (m.in. zużyciu paliwa czy lokalizacji maszyny). Pozwala to z wyprzedzeniem diagnozować i planować wszelkie potrzeby serwisowe. Bazując na wysokich kwalifikacjach pracowników firmy Wolimex trzeba przyznać, że nawet w tak ciężkich warunkach zapewniają oni wzorową codzienną obsługę maszyn, a powierzony im sprzęt pracuje bez jakichkolwiek awarii. W celu podniesienia kwalifikacji i przybliżenia indywidualnej specyfikacji koparki gąsienicowej HITACHI EX1200-6 firma TONA zorganizowała dla techników firmy WOLIMEX w fabryce tygodniowe szkolenie z budowy i obsługi serwisowej ciężkich koparek gąsienicowych.

Składamy serdeczne podziękowania dla Eugeniusza Wojaka oraz jego pracowników, w tym szczególnie dla Tomasza Mruka, za pomoc techniczną udzieloną podczas dostawy maszyny EX1200-6.