Przedstawione w cz.I oraz cz.II materiały dotyczące stosowania technik smarowniczych w maszynach roboczych ciężkich z uwagi na szczupłość miejsca ograniczono tylko do maszyn samojezdnych (i to nie wszystkich) stosowanych w górnictwie. Wybór ten nie jest przypadkowy. Zdeterminowany został warunkami pracy tych maszyn i środowiskiem w jakim funkcjonują, czyli czynnikami o elementarnym znaczeniu dla ich trwałości i wydajności.    Układy centralnego smarowania są kluczowym elementem, umożliwiającym długotrwałą eksploatację maszyn roboczych jakimi są samojezdne maszyny górnicze. Dzięki zastosowaniu układu centralnego smarowania, został do minimum skrócony czas czynności obsługi tych maszyn. Jest to bardzo ważne z uwagi na ekonomiczną konieczność uzyskiwania przez nie dużych wydajności. Operator nie musi ręcznie dostarczać smaru do poszczególnych i trudnodostępnych punktów smarnych. Jedyną jego czynnością jest kontrola poziomu smaru w zbiorniku pompy smarnej. O ewentualnym wyczerpaniu smaru informuje najczęściej kontrolka w kabinie.

1.Centralny układ smarowania zastosowany w wiertnicy ROC F6 oraz w koparce CAT®6020B  są układami progresywnymi jednoliniowymi, podzielonymi na sekcje. Poszczególne sekcje odpowiadają w przypadku wiertnicy za smarowanie: ramy pojazdu i ramy gąsienic, wysięgnika wiertnicy oraz podajnika z żerdziami wiertniczymi, natomiast w przypadku koparki za smarowanie układu obrotu nadwozia względem podwozia oraz za smarowanie przegubów układu roboczego. Układ zasilany jest za pomocą pompy do której przyłączone są rozdzielacze progresywne. Regulacja ilości smaru może być przeprowadzona dwoma sposobami: przez regulację wydajności pompy lub grupowanie wyjść rozdzielaczy progresywnych. Zastosowany w wiertnicy progresywny układ centralnego smarowania, umożliwia pracę w temperaturze od -25˚C do 70˚C. Można go stosować do obsługi ok. 200 punktów smarowania. W układzie można stosować olej o lepkości do 40 cSt lub smar o klasie konsystencji do 2 wg NLGI. Zastosowany progresywny układ centralnego smarowania jest uniwersalnym i funkcjonalnym rozwiązaniem. Koszty układu są stosunkowo niskie. System cechuje się wysoką niezawodnością oraz precyzją dawkowania środka smarnego.

2.Układ centralnego smarowania jest elementem kluczowym umożliwiającym również długotrwałą i bezawaryjną eksploatację ładowarek. Układ niezwykle skraca czas obsługi maszyny, co jest niezmiernie ważne podczas jej wykorzystania w produkcji. Operator ładowarki nie musi co zmianę smarować wszystkich trudnodostępnych przegubów maszyny, których jest kilkadziesiąt. Wystarczy, że wizualnie sprawdzi przewody centralnego smarowania, a o wyczerpaniu smaru w zbiorniku jest poinformowany zaświeceniem lampki w kabinie, którą włącza wyłącznik krańcowy w pojemniku pompy smaru. Układy smarne zastosowane w ładowarce TORO 0010 czy też ładowarce HL780 Hyundai są układami dwuliniowym, który doprowadza smar do kilkudziesięciu punktów smarnych. Jego sposób działania opiera się na tym, że najpierw do pierwszego przewodu głównego jest doprowadzony smar. Gdy już wszystkie rozdzielacze zadziałają, smar dostaje się do połowy punktów smarnych. Następnie pompa wykonuje suw powrotny dostarczając smar do równoległego drugiego przewodu głównego. Wtedy smar jest dostarczany do reszty punktów smarnych.

3.Na uwagę zasługuje fakt coraz częstszego stosowania automatycznego smarowania powierzchni uchwytów grota w młotach hydraulicznych, często niezbędnych w prawidłowym funkcjonowaniu kopalni. Należy podkreślić, że jest to miejsce narażone na niezwykle intensywne zanieczyszczenia ze strony odpryskujących drobin i odłamków skalnych powstających podczas rozbijania nadgabarytów skalnych.

  

LITERATURA

[1]Atlas Copco: ROC F6. Instrukcje dla operatora. 2007-01. No 9852 1680 14

[2]Baier+Koppel GmbH+Co. Beka-Max: Electric barrel pump EFP-1 and EFPM-2 General, Fields of Application und Types of Systems. Operating Manual EFP.pdf [prezentacja]

[3]Beka-Max: Systemy smarowania dla młotów hydraulicznych. Hammer D_PL.pps. [prezentacja]

[4]Butlewski J.: Dozowniki w układach centralnego smarowania. 2010 wrzesień, Utrzymanie Ruchu, s.14 – 19

[5]LINCOLN GmbH: Podręcznik użytkownika – rozdzielacze progresywne typu SSV. 1_rozdzielacze-progresywne LINCOLN.pdf [prezentacja]

[6]Sandvik Mining and Constructions. [materiały szkoleniowe]: Spare parts. Pins and Bushings. Cz.3.pdf [prezentacja]

[7]Sandvik Mining and Construction [materiały szkoleniowe]: Cz.5.Lubrication system PL.pdf [prezentacja]

[8]Tribotec Polska: System jednoprzewodowy. Tribotec-system jednoliniowy.pdf [prezentacja]

[9]Zając M.:Układy centralnego smarowania. Cz.2. Auto Moto Serwis, 2008 nr 6, s.12-17

[10]http://www.skf.com/binary/150-38990/pre-lubrication%2520distributor%2520fig1_tcm_12-38990.png

[11]http://www.skf.com/binary/150-38991/pre-lubrication%2520distributor%2520fig2_tcm_12-38991.png

[12]http://www.skf.com/binary/150-38992/pre-lubrication%2520distributor%2520fig3_tcm_12-38992.png

[13]http://www.tribotec.pl/tribotec/pl/produkty/system-dwuprzewodowy/

[14]http://www.rammer.com/portals/0/products/rammer_partsntools_2013.pdf

[15]http://s7d2.scene7.com/is/content/Caterpillar/C10337824

[16]http://www.nlgi.com

[17]www.beka-lube.de. Urządzenia centralnego smarowania dla zastosowań przemysłowych. Industrie D_Pl.ppt [prezentacja]