Czym jest ZKP i system oceny zgodności?
Definicja Zakładowej Kontroli Produkcji ujęta została m.in. w art. 2 pkt 26 rozporządzenia Nr 305/2011, zgodnie z którym jest to udokumentowana, stała i wewnętrzna kontrola w zakładzie produkcyjnym, przeprowadzana zgodnie ze zharmonizowanymi specyfikacjami technicznymi. Natomiast §4.1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa stanowi, że systemy określają działania związane z oceną i weryfikacją stałości właściwości użytkowych wyrobu, ale również zakres tejże oceny i weryfikacji, które prowadzone są przez jednostkę certyfikującą lub akredytowane laboratorium na zlecenie producenta.
To, jaki system będzie właściwy dla danego wyrobu budowlanego precyzuje z kolei treść Załącznika nr 1 do rozporządzenia, który uwzględnia łącznie 37 grup produktów, w tym m.in. takie jak: Drzwi, okna, bramy i powiązane z nimi okucia budowlane oraz wyroby uzupełniające, Mocowania/łączniki, Wyroby ze szkła płaskiego, profilowanego i bloków szklanych, Wyroby do zatrzymywania ognia, uszczelniające i ochrony ogniowej, wyroby zmniejszające palność oraz Wyroby do wykończenia ścian wewnętrznych, zewnętrznych i sufitów.
Należy mieć jednak na uwadze, że w ramach jednej grupy wyrobów budowlanych określane jest również zamierzone zastosowanie oraz klasa produktu. Te dwie cechy mają kluczowe znaczenie w przypadku doboru systemu oceny – podpowiada Kamuda.
Tym samym w ramach grupy „Drzwi, okna, bramy i powiązane z nimi okucia budowlane oraz wyroby uzupełniające” znajdziemy drzwi i bramy (z okuciami oraz bez), które w przypadku zastosowania w oddzieleniach przeciwpożarowych oraz na drogach ewakuacyjnych podlegają pod krajowy system oceny 1, ale w przypadku pozostałych zastosowań w komunikacji wewnętrznej będzie to system 4. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku okuć budowlanych do drzwi, bram i okien, które wykorzystane w przegrodach przeciwpożarowych i na drogach ewakuacyjnych muszą być badane zgodnie z system 1, ale we wszystkich pozostałych przypadkach będzie to system 3.
Za co odpowiada producent, a za co jednostka certyfikująca?
W zależności od tego, według którego systemu wyrób budowlany ma być badany, inny będzie zakres obowiązków producenta, jak i jednostki certyfikującej. Ich rodzaj, w zależności od krajowego systemu oceny zgodności, przedstawia poniższa tabela.
Pod względem wymagań najmniejszy zakres dotyczy produktów podlegających ocenie zgodnie z systemem 4. Są to między innymi okiennice, żaluzje, zasłony zewnętrzne oraz markizy zastosowane na zewnątrz, parapety w obiektach budowlanych, urządzenia sanitarne w obiektach budowlanych (w tym m.in. umywalki, wanny, bidety, ekrany prysznicowe oraz wannowe) oraz elementy murowe kategorii II. Wśród produktów badanych zgodnie z systemem 3 wymienić można m.in. drzwi i bramy do zastosowań podlegających wymaganiom akustycznym, oszczędności energii, szczelności i bezpieczeństwa użytkowania oraz płyty drewnopochodne surowe, fornirowane lub powlekane do zastosowań niekonstrukcyjnych. W ramach systemu 2+ weryfikowane są m.in. wapna budowlane do przygotowania zapraw, zaczynu i innych mieszanek do wykonywania robót budowlanych i wytwarzania wyrobów budowlanych oraz materiały spawalnicze do zastosowania w konstrukcjach metalowych.
Z kolei najbardziej restrykcyjnym badaniom poddawane są produkty w ramach systemu 1 oraz 1+. Są to m.in. płyty oraz sufity podwieszane do zastosowań podlegających wymaganiom dot. reakcji na ogień, czy wyroby do zbrojenia betonu.
Systemy oceny zgodności 1 oraz 1+ dotyczą przede wszystkim tych produktów, które w sposób szczególny warunkują bezpieczeństwo ich użytkowników, lub gdy z powodu innych, zewnętrznych czynników konieczna jest stała kontrola ich właściwości użytkowych – komentuje Joanna Kamuda. – Czasem jest to również kwestia przepisów związanych z rynkiem budowlanym, które ulegają zmianom, co może mieć znaczenie w przypadku wybranych grup produktów – dodaje.
Źródło i fot.: Informacja prasowa
