REGIONY SUROWCOWE NATURALNYCH KRUSZYW ŻWIROWO-PIASZCZYSTYCH W POLSCE (artykuł z wydania SiMB 4/2007)
Naturalne kruszywa piaszczysto-żwirowe należą do najpospolitszych kopalin Polski. Obecnie w krajowym rejestrze zasobów kopalin znajduje się 5380 udokumentowanych złóż o łącznych zasobach bilansowych ponad 14 677 mln t (Bilans…, 2006). Rodzime wydobycie to kilkadziesiąt mln ton i przejawia tendencję wzrostową. W 2005 r. wyniosło 99,97 mln t, o 18,6 mln t więcej niż w roku ubiegłym, głównie za sprawą województw: wielkopolskiego i łódzkiego, a w mniejszym stopniu dolnośląskiego, zachodniopomorskiego i małopolskiego. Piaski i żwiry są więc typową kopaliną, której wydobycie ma charakter masowy. To implikuje rolę kosztów transportu w kalkulacji cen surowców pozyskiwanych ze złóż kopalin okruchowych. Ze względu na to krąg potencjalnych odbiorców zamyka się zazwyczaj na obszarze położonym w odległości do około 30 km od źródła pozyskania surowca (Stryszewski, 2006). To więc typowe kopaliny o znaczeniu i lokalnym