Przemysł cementowy w Polsce jest skupiony wokół 12 zakładów, w tym 10 cementowni pracujących w pełnym cyklu produkcyjnym. Trzy zakłady – w Ożarowie, Małogoszczu i Nowinach – są zlokalizowane w województwie świętokrzyskim. Dzięki programowi inwestycyjnemu o wartości ponad 10 mld zł, krajowe cementownie stały się jednymi z najnowocześniejszych w Europie, a Polska – drugim producentem cementu w Unii Europejskiej. Jedną z największych inwestycji – o wartości ponad 100 mln euro – jest modernizacja, a właściwie budowa nowej Cementowni Małogoszcz. Inwestują również zakłady w Ożarowie i Nowinach, między innymi w OZE w postaci paneli fotowoltaicznych. Wszystko po to, aby ograniczać koszty zakupu energii, a także zwiększać jej pozyskiwanie z czystych źródeł. Branża podejmuje szereg działań wpisujących się w zrównoważony rozwój – w tym ukierunkowanych na ograniczenie oddziaływania na środowisko – takich jak redukcja emisji CO₂, zużycia surowców naturalnych czy energii.

Innowacje i zrównoważone budownictwo

Przemysł cementowy w Polsce nie tylko stawia na dekarbonizację procesów produkcyjnych, dąży również do pozyskiwania czystej energii. Aby osiągnąć ten cel, sektor inwestuje w Odnawialne Źródła Energii, w tym fotowoltaikę oraz energetykę wiatrową. Branża pracuje również nad technologiami zagospodarowania CO₂, dzięki którym jego obieg w produkcji będzie jeszcze bardziej zamknięty, dodatkowo ograniczając emisję do atmosfery. Redukcja śladu węglowego jest realizowana także na etapie produkcji materiałów budowlanych, wpisując się w zrównoważone budownictwo. Niskoemisyjne cementy i betony są coraz częściej stosowane na polskich budowach, wokół biurowców powstają chodniki z antysmogowego betonu, rozwija się prefabrykacja i druk 3D, a drogi betonowe – krajowe i lokalne – są coraz częściej wybierane jako trwałe i zrównoważone rozwiązanie.

Ceny energii największym wyzwaniem

Polityka klimatyczna Unii Europejskiej, w tym regulacje w ramach pakietu „Fit for 55”, stanowią duże wyzwanie dla sektora cementowego. Mowa szczególnie o Europejskim Systemie Handlu Emisjami (EU ETS) oraz Mechanizmie Ochrony Granic (CBAM). Ich kształt bezpośrednio wpływa na konkurencyjność branży, której aż 63% emisji to emisja procesowa, pochodząca z rozkładu węglanu wapnia i wynikająca z braku innej technologii produkcji cementu. Największym wyzwaniem dla cementowni stanowią jednak lawinowo rosnące ceny energii. Stanowi ona przynajmniej 35% kosztów produkcji i jest niezbędna do wytwarzania strategicznie ważnego dla gospodarki materiału, jakim jest cement. Dlatego zarówno przedstawiciele branży, jak i posłowie apelują o objęcie sektora cementowego programem wsparcia, aby – podobnie jak inne branże energochłonne – został wpisany na listę przedsiębiorstw energochłonnych, które w związku z sytuacją rynkową mogą ubiegać się o rekompensaty kosztów pośrednich – w tym także energii elektrycznej. Pomimo rocznego zużycia energii rzędu 2 TWh, przemysł cementowy nie został bowiem uwzględniony na liście sektorów uprawnionych do rekompensat wynikających z cen prądu. Jednocześnie producenci stali, szkła, papieru, nawozów czy paliw od lat otrzymują takie wsparcie.

Pomimo trudnych warunków rynkowych, branża wytwarza i dostarcza cement na budowy w całej Polsce. Według prognoz, spadek produkcji w tym i kolejnych latach powinien oscylować na poziomie kilku procent. Sytuacja na rynku budowlanym jest jednak coraz poważniejsza. O ile inwestycje infrastrukturalne posuwają się do przodu, to w segmencie mieszkaniowym widać wyraźne spowolnienie. Niedawno organizacje branżowe zaapelowały o ratunek właśnie dla sektora budowy mieszkań.

Wsparcie ponad podziałami

By ponad podziałami politycznymi wspierać rozwój przemysłu cementowego jako kluczowego sektora polskiej gospodarki, grupa posłów reprezentująca wszystkie ugrupowania polityczne, powołała Parlamentarny Zespół do spraw Rozwoju Przemysłu Cementowego w Polsce, którym kieruje świętokrzyski poseł Andrzej Szejna. Region w tym gremium reprezentuje również poseł Mariusz Gosek, a do jego składu dołączyli także posłowie: Paweł Bejda, Przemysław Koperski, Kazimierz Matuszny, Bogusław Sonik, Paweł Zalewski i Marcin Kulasek. W panelu dyskusyjnym podczas Regionalnego Forum Ekonomicznego w Kielcach udział wezmą: Krzysztof Kieres – przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu, poseł Andrzej Szejna – przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwoju Przemysłu Cementowego w Polsce, poseł Paweł Bejda – wiceprzewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwoju Przemysłu Cementowego w Polsce, poseł Bogusław Sonik – członek zespołu, Marcin Majcher – burmistrz Miasta i Gminy Ożarów, arch. Marcin Brataniec – eM4 Pracownia Architektury Brataniec.

Więcej informacji TUTAJ