Kluczowe zmiany, jakie wprowadza, dotyczą zagadnień związanych z poszukiwaniem, dokumentowaniem oraz eksploatacją złóż węglowodorów, w tym z tzw. „złóż niekonwencjonalnych”. Jednak nie tylko powyższa tematyka znalazła się w jej treści. Ustawa wprowadza także nowe przepisy dotyczące innych kopalin, w tym wykorzystywanych jako surowce budowlane (lub stosowane do ich produkcji). Omówieniu najważniejszych spośród tych regulacji poświęcony jest niniejszy artykuł.

 

Kopaliny wydobywane na potrzeby własne

            Wskazując przepisy zmienionej ustawy Prawo geologiczne i górnicze, interesujące przedsiębiorców wydobywających kopaliny będące surowcami budowlanymi, zwrócić należy uwagę na zmiany dotyczące wydobywania piasku i żwiru, dla zaspokojenia potrzeb własnych przez osoby fizyczne (art. 4 ust. 2 i 3). Z dniem 1 stycznia 2015 r. zmieni się organ właściwy do przyjmowania zgłoszeń o podęciu ww. działalności. Stanie się nim, zamiast starosty, dyrektor okręgowego urzędu górniczego, który ustalał będzie także opłatę podwyższoną w przypadku naruszania wymagań określonych w ustawie związanych z wymienionym wydobywaniem kopalin.

 

Zmiany dotyczące koncesji

            Zmiany wprowadzone w ustawie Prawo geologiczne i górnicze dotyczyć będą również zasad wydawania koncesji. Między innymi w art. 21 dodano nowy ust. 6, z którego treści wynika, że w przypadku stwierdzenia przez właściwy organ konieczności uzupełnienia wniosku składanego w sprawach określonych w Dziale III Koncesje, ustawy Prawo geologiczne i górnicze, termin jego rozpatrzenia będzie biegł od dnia jego wpływu w wersji uzupełnionej. Zmiany dotyczą także treści wniosku koncesyjnego. Zamiast określania w nim „stanu prawnego nieruchomości, w granicach których wykonywana ma być zamierzona działalność” podawać będziemy właścicieli (użytkowników wieczystych) nieruchomości wraz z oznaczeniem tych nieruchomości zgodnie z ewidencją gruntów i budynków (art. 24 ust. 1 pkt 1). Nowe brzmienie uzyskał art. 24 ust. 1 pkt 5 – nakazywał on będzie przedstawianie we wniosku koncesyjnym wykazu „obszarów objętych formami ochrony przyrody” zamiast „obszarów objętych szczególnymi formami ochrony”. Dodano jednocześnie, że wymóg ten nie dotyczy przedsięwzięć, dla których jest wymagana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach. Do wniosku koncesyjnego tak jak dotąd dołączać będzie trzeba dowody istnienia określonych w nim okoliczności, przy czym zapisano, że dla potwierdzenia danych właścicieli nieruchomości załącza się wypisy z ewidencji gruntów i budynków (art. 24 ust. 2). Usunięto wymóg przedkładania informacji o przeznaczeniu nieruchomości, w granicach których ma być wykonywana zamierzona działalność.

Pojawił się nowy zapis dotyczący warunków odmowy udzielenia koncesji. Do art. 29 dodano ust. 1a, w którym zapisano, że odmawia się udzielenia koncesji miedzy innymi w sytuacji, gdy wniosek o jej udzielenie obejmuje tę samą przestrzeń oraz rodzaj działalności, a w przypadku wniosku o udzielenie koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złoża kopaliny lub koncesji na wydobywanie kopaliny ze złoża – również rodzaj kopaliny, objętej już koncesją udzieloną innemu podmiotowi.

Dla legalizacji wydobycia kopalin stanowiących surowce budowlane istotna jest także część zmian w art. 37 (zawierającym zasady cofania koncesji bez odszkodowania na skutek stwierdzonych nieprawidłowości). Zgodnie z nimi organ koncesyjny, w drodze postanowienia, wzywać będzie przedsiębiorcę do usunięcia naruszeń oraz obowiązkowo określi termin ich usunięcia. Organ ten będzie mógł wskazać sposób usunięcia powyższych naruszeń (art. 37 ust. 1). Stara wersja tego przepisu mówiła o wezwaniu do zaniechania naruszeń bez podania formy wezwania oraz dopuszczała możliwość wydania decyzji określającej termin i sposób usunięcia stwierdzonych naruszeń, przy czym nie było to obowiązkowe.

Ponadto do omawianego art. 37 dodano nowy ust. 3; wskazano w nim, kiedy organ koncesyjny umarza postępowanie w sprawie cofnięcia koncesji. Ma to miejsce, gdy przedsiębiorca nie narusza wymagań wskazanych w art. 37 ust. 1, naruszył co prawda powyższe wymagania, ale przyczyną ich naruszenia była siła wyższa lub wykonał postanowienie o usunięciu naruszeń.

Kolejna zmiana warta wspomnienia to dopisanie dodatkowej reguły w treści art. 39, mówiącego o wykonaniu przez przedsiębiorcę obowiązków dotyczących ochrony środowiska i likwidacji zakładu górniczego w przypadku cofnięcia koncesji. Zgodnie z nowym ust. 5 podmiotowi, na który nałożono obowiązki określone w art. 39 ust. 1 i 3, przysługuje prawo korzystania z przedmiotu własności górniczej w celu i w zakresie niezbędnym do wykonania tych obowiązków.

Koniecznie zapamiętać należy, że na podstawie nowego ust. 2a w art. 41, decyzje i pisma wydawane w toku postępowań prowadzonych na podstawie Działu III Koncesje, ustawy Prawo geologiczne i górnicze doręczać się będzie stronom tych postępowań na adres określony w ewidencji gruntów i budynków, chyba że strona poda inny adres. Szczególnie istotne staje się zatem zwrócenie uwagi na aktualność wymienionych danych ewidencyjnych.

 

 

Cały artykuł do przeczytania w magazynie „Surowce i Maszyny Budowlane” 4-5/2014.
Fot. BMP