Rekultywacja - nowe życie terenów zdegradowanych
Park w dawnym kamieniołomie, hotel na terenie wyrobiska, a może muzeum w żwirowni? W niniejszym artykule poruszymy tematykę adaptacji obszarów poeksploatacyjnych na cele rekreacyjne.
Tereny poprzemysłowe posiadają niepowtarzalny charakter miejsca, z którym nierzadko wiąże się jego historia. Uwarunkowania kulturowe, unikalny krajobraz, czy też ukształtowanie terenu. Dzięki rekultywacji mamy możliwość zadbać zarówno o przywrócenie właściwego stanu tych terenów, jaki i ochronę szczególnych wartości elementów środowiska naturalnego. Dzięki temu możliwe jest przystosowanie terenów zdegradowanych do pełnienia nowych, niekiedy zaskakujących funkcji.
O rekultywacji słów kilka…
Rekultywacja polega na nadaniu lub przywróceniu terenom zdegradowanym wartości użytkowych. Czyli przeprowadzeniu szeregu zabiegów pozwalających na dalsze użytkowanie terenów w inny sposób, nadając im nowe funkcje społeczne (pojęcie zostało zdefiniowane w Ustawie z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych
i leśnych, Dz. U. 1995, Nr 95.16.78).
W Polsce największy obszar gleb przekształconych w wyniku działań poprzemysłowych, występuje w południowej, północno- zachodniej oraz północno- wschodniej części kraju.
Proces rekultywacji złożony jest zazwyczaj z 3 faz: dokumentacyjnej, podstawowej (technicznej) oraz szczegółowej (biologicznej).
Dzięki rekultywacji teren poprzemysłowy może zmienić dotychczasowy kierunek zagospodarowania. Do najpopularniejszych należą leśny, rolny oraz wodny. Są to kierunki najczęściej wykorzystywane w ramach rekultywacji, nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach europejskich. Do mniej popularnych, ale również wykorzystywanych zaliczamy: kulturowy, gospodarczy, przyrodniczy, mieszkaniowy, dydaktyczny oraz rekreacyjny. My przyjrzymy się właśnie temu ostatniemu. W ramach adaptacji na cele rekreacyjne, na terenach dawnych wyrobisk, czy kopalni budowane są obiekty wypoczynkowo- turystyczne oraz sportowe: hotele, ośrodki wczasowe, plaże, pola namiotowe, trasy rowerowe, teatry, ekspozycje, a także galerie.
Poniżej przedstawimy Państwu kilka ciekawszych przykładów rekreacyjnego zagospodarowania terenów powyrobiskowych w Polsce, Europie oraz na świecie.