Podstawowe zasady odzysku odpadów poza instalacjami

Przedstawiając zagadnienie wykorzystania odpadów do prac z zakresu rekultywacji i zagospodarowania terenów (gruntów) po działalności związanej z wydobywaniem kopalin, na początku należy przypomnieć podstawowe akty prawne regulujące ten proces. Przede wszystkim chodzi o ustawy: z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach oraz z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych. Analizując treść wymienionych ustaw, w szczególności zwrócić trzeba uwagę na zapisy art. 39 ust. 2 i 3 ustawy o odpadach wydobywczych. Dotyczące stosowania odpadów na terenie wyrobisk górniczych. Zgodnie z nimi, do wypełniania wyrobisk górniczych odpadami wydobywczymi pochodzącymi z własnego zakładu górniczego stosuje się przepisy Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze. Jeżeli do procesu tego służą odpady wydobywcze inne niż z własnego zakładu górniczego, stosuje się przepisy Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Ponadto, jeżeli wypełnianie wyrobisk górniczych odpadami wydobywczymi innymi niż z własnego zakładu górniczego jest prowadzone w ruchu zakładu górniczego, to zastosowanie mają również przepisy Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze. Istotny jest ponadto zapis art. 1 ust. 3 ustawy o odpadach wydobywczych, zgodnie z którym w sprawach dotyczących postępowania z odpadami wydobywczymi w zakresie w niej nieuregulowanym stosuje się przepisy Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach z wyłączeniem jej przepisów dotyczących magazynowania i składowania odpadów (tj. działu II rozdziału 7 i działu VIII rozdziału 1). Zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, jeżeli planujemy wykorzystanie, czyli odzysk odpadów (ich przetwarzanie) musi się to odbywać z uwzględnieniem ograniczeń w niej zawartych. Ustawa ta generalnie zakazuje stosowania jakichkolwiek odpadów bezpośrednio w terenie poza tzw. instalacjami. Wyjątki od tej zasady zachodzą, o ile spełnione są wymogi art. 30 ustawy o odpadach, tj. rodzaje i sposoby odzysku odpadów wskazane zostały w odpowiednich rozporządzeniach. W treści wspomnianego wyżej przepisu zapisano ponadto, że dopuszczalne przypadki prowadzenia odzysku odpadów poza instalacjami mogą obejmować wyłącznie procesy oznaczone w załączniku nr 1 do ustawy jako R10 oraz odpowiednio R3, R5, R11 i R12. Zawarte w ustawie o odpadach regulacje dopuszczają także prowadzony poza instalacjami (bezpośrednio w terenie) odzysk odpadów w postaci komunalnych osadów ściekowych. Zostało to uregulowane w art. 96  tej ustawy oraz w stosownym rozporządzeniu. Wykorzystanie odpadów zgodnie z powyższymi przepisami dotyczy ich zastosowania w rolnictwie oraz do rekultywacji lub zagospodarowania gruntów. W 2015 r., zgodnie z wymaganiami wynikającymi z art. 250 Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, wydane zostały nowe rozporządzenia dotyczące odzysku odpadów poza instalacjami.

Chodzi o rozporządzenia ministra środowiska:
• z dnia 11 maja 2015 r. w sprawie odzysku odpadów poza instalacjami i urządzeniami;
• z dnia 20 stycznia 2015 r. w sprawie procesu odzysku R10;
• z dnia 6 lutego 2015 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych.

W wymienionych rozporządzeniach zawarto szereg nowych wymagań i ustaleń istotnych dla prowadzenia rekultywacji lub zagospodarowania gruntów na terenach objętych działalnością związaną z wydobywaniem kopalin.

Cały artykuł w magazynie "Surowce i Maszyny Budowlane" 6/2015.