Wydobywanie spod lustra wody podlega przepisom ustawy Prawo geologiczne i górnicze, które jednak w wielu przypadkach uzupełniane musi być innymi przepisami. Wynika to z treści aktów prawnych zaliczanych do przepisów ochrony środowiska, związanych z korzystaniem i ochroną wód oraz zasobów przyrody ożywionej. Ich omówieniu poświęcony jest niniejszy artykuł.

Dodatkowe zgody do koncesji

            Wydobycie kopalin w tym kruszyw w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawsze wymaga uzyskania koncesji, także wtedy, gdy proces ten prowadzony jest spod zwierciadła wody.

W przypadku, gdy omawiana działalność prowadzona ma być z gruntów pod wodami śródlądowymi oraz z obszarów bezpośredniego lub potencjalnego zagrożenia powodzią, udzielenie koncesji eksploatacyjnej konieczne jest dodatkowo uzgodnienie z organem odpowiedzialnym za utrzymanie wód oraz opinia organu właściwego do wydania pozwolenia wodnoprawnego, jak to wynika z art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo geologiczne i górnicze. O wydanie w/w uzgodnienia występuje organ koncesyjny.

Dla zrozumienia zakresu stosowania przywołanego przepisu konieczne jest wyjaśnienie, kiedy mamy do czynienia z wodami śródlądowymi oraz obszarami bezpośredniego lub potencjalnego zagrożenia powodzią, czyli co wymienione pojęcia oznaczają. Odpowiedzi na te pytania zawiera Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne.

Zgodnie z treścią art. 5 wymienionej ustawy wody, z wyjątkiem wód morza terytorialnego i morskich wód wewnętrznych są wodami śródlądowymi. Śródlądowe wody powierzchniowe ustawa dzieli na płynące i stojące. Do wód płynących zalicza wody:

- w ciekach naturalnych, kanałach oraz w źródłach, z których cieki biorą początek,

- znajdujące się w jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych o ciągłym bądź okresowym naturalnym dopływie lub odpływie wód powierzchniowych,

- znajdujące się w sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących.

Za wody stojące ustawa Prawo wodne uznaje wody znajdujące się w jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych niezwiązanych bezpośrednio, w sposób naturalny, z powierzchniowymi wodami płynącymi.

Zwrócić należy uwagę, że w myśl ustawy Prawo wodne wodami stojącymi nie są wody znajdujące się w zagłębieniach terenu powstałych w wyniku działalności człowieka, niebędących stawami, choć stosuje się do nich odpowiednio jej przepisy odnoszące się do wód stojących, zgodnie z art. 5 ust. 4.

Pojęcia obszarów bezpośredniego lub potencjalnego zagrożenia powodzią (zawarte w art. 23 ust. 1 pkt 2 Prawa geologicznego i górniczego) zostały usunięte z obecnej wersji ustawy Prawo wodne. Zastąpiono je odpowiednio pojęciami obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi oraz obszarów szczególnego zagrożenia powodzią. Ustalono przy tym, że obszary szczególnego zagrożenia powodzią uznaje się za odpowiadające obszarom bezpośredniego zagrożenia powodzią.

Do obszarów szczególnego zagrożenia powodzią zalicza się (art. 9 ust. 1 pkt 6c):

- obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi raz na 100 lat,

- obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi raz na 10 lat,

- obszary między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, a także wyspy i przymuliska, o których mowa w art. 18 (ustawy Prawo wodne), stanowiące działki ewidencyjne,

- pas techniczny w rozumieniu art. 36 Ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.

Cały artykuł w numerze 2/2014 magazynu "Surowce i Maszyny Budowlane"